Door Mattijs Leeffers.

Vlak voor de zomer van 2016 las ik een bericht van Jasmijn Kester dat ze van plan was een studiereis naar High Tech High San Diego te organiseren. Er zou ook plek zijn voor een aantal collega’s van het Vathorst College. Het eerste wat ik dacht: “Hoe dan ook, ik wil mee!” De kans om onderwijs in een ander land mee te maken en dat samen te doen met een aantal andere inspirerende mensen wilde ik niet aan me voorbij laten gaan. Maar waarom zou ik moeten gaan?

In 2011 ben ik op het Vathorst College terecht gekomen als docent science en biologie. Ik had toen al 5 mooie jaren als docent biologie in het voortgezet onderwijs achter de rug: hard werken aan m’n klassenmanagement in de onderbouw, van basisberoeps tot vwo, mentoraat in 3 vmbo-t en eindexamenleerlingen in 4 vmbo-t. Met veel waardevolle onderwijsmomenten, waarbij ik veel geleerd heb van leerlingen en collega’s. Ondertussen op zoek naar de ruimte, naar vernieuwing, naar dingen die anders kunnen en dan ook nog proberen het goede te behouden. Soms sterk onder invloed van de tijdgeest en soms gedreven door iets wat ik met de kennis van nu als een mythe durf te bestempelen. Soms weet je ook gewoon niet beter, maar zo leer je ook.

Op het Vathorst College was daar ineens de ruimte! Vooral bij science en biologie had ik samen met mijn collega’s een grote vrijheid om zelf het onderwijsaanbod samen te stellen. Dan moet je ook ineens gaan denken over de didactiek die je vindt passen bij de opdrachten die je geeft. Wat wil je eigenlijk dat ze leren en hoe wil je ze dat leren? Vragen waar ik persoonlijk nog niet eens veel bij had stilgestaan, laat staan dat ik ze had besproken met collega’s met wie je samen een ‘lokaal’ deelt.

Vernieuwing

Het gevaar van werken op een ‘vernieuwingsschool’ is dat je eigenlijk alleen maar denkt aan het vernieuwen van de vorm en de inhoud, terwijl leerlingen vaak niet gebaat zijn bij continu vernieuwen. Leerlingen zijn vooral gebaat bij aandacht, ze willen gezien worden, ze willen uitgedaagd worden. Ik denk dat we daar op school voor een groot deel in slagen en ik merk dat we er steeds beter in worden. Als leraren zijn we steeds minder een instrument om het werk rondom nieuwe projecten uit te voeren en zijn we steeds meer belangrijk als persoon. Een groter zelfbewustzijn onder leraren leidt nu tot een pedagogisch klimaat waarin ook de leerling weer wordt gezien als individu met zijn eigen inbreng. Maar we zijn er volgens mij nog niet.

Door mijn werk als docent in het sciencedomein durf ik leerlingen in het leerproces redelijk los te laten, maar vraag ik me vaak af waar ik precies goed aan doe. Als ze iets maken is er rumoer, maar tegelijkertijd ook focus. Als tegelijkertijd een andere leerling een theoretisch vraagstuk probeert op te lossen vraagt deze een heel ander leerklimaat. Wat is mijn rol, wat moet ik faciliteren? Hoeveel begeleiding en aanwijzingen heeft een leerling nodig, welke mate van zelfstandigheid moet ik ze geven? Laat ik ze ‘ontdekkend leren’ of kies ik voor een directere vorm van instructie. En dat iedere dag, iedere les, ieder moment opnieuw.

Eigenlijk zou ik leerlingen wel eens voor langere tijd helemaal zelf hun pad willen laten uitstippelen, maar mag dat wel? En wat ik wil ik dan wat ze leren?

Ik ben geïnteresseerd in het science-onderwijs op High Tech High. Ik wil weten welke plek zij dat geven in hun curriculum en hoe ze de leerlingen laten leren. Ook wil ik meemaken hoe zij een pedagogisch en didactisch klimaat scheppen waar de leerling en de leerstof tot zijn recht komt. Ik ben nieuwsgierig, hou van vernieuwing, maar ben er ook kritisch op, soms cynisch, maar ook hoopvol. Kortom, volop in ontwikkeling …